Το Διεθνές Μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου

Το Διεθνές Μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου

Δημοσίευσηαπό Στάθης Μαρκόπουλος » 26 Φεβ 2013, 13:14

Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου
21 Μαρτίου 2013

Διεθνές Μήνυμα από τονRoberto De Simóne

Η πρώτη μου συνάντηση με τον Pulcinella (ο Ναπολιτάνικος Φασουλής*) χάνεται κάπου στην ομίχλη της μνήμης μου, στα πρώτα χρόνια της παιδικής μου ηλικίας, όταν ο Pulcinella ήταν μέρος της καθημερινής οπτικής πραγματικότητας όλων των παιδιών της Νάπολης. Μπορούσες να τον συναντήσεις στους δρόμους, στα καλάθια των μικροπωλητών παιχνιδιών ή στους πάγκους των πανηγυριών του Αγίου Ιωσήφ, των Επιφανείων και του Φεστιβάλ της Piedigrotta, όπους εκτίθονταν μικρά παραδοσιακά παιχνίδια. Ανάμεσα σε αυτά, ένας μικρός Pulcinella ξεχώριζε και τοποθετημένος σε ένα μπαστούνι με ρόδα, χτυπούσε μηχανικά τα δύο μπρούτζινα κύμβαλα που κρατούσαν τα χέρια του. Ένα ακόμα παιχνίδι ήταν πολύ δημοφιλές: ένας μικρός χαρτονένιος κόκκινος κώνος εξοπλισμένος με ένα καζού με την οποίο μπορούσες να παίξεις το σκοπό της παραδοσιακής ταραντέλα. Σπρώχνοντας απαλά από κάτω μία βέργα που διαπερνούσε τον κώνο, το παιδί μπορούσε να κάνει μια φιγούρα του Pulcinella να μπαινοβγαίνει έχοντας το άπρο του ρούχο κολλημένο στο χείλος του χωνιού. Προφανώς το παιχνίδι, ενσωματόνοντας την σκανταλιάρικη αυτή σεξουαλική κίνηση, απέδιδε στην κούκλα το φαλλικό νόημα που επιβεβαιωνόταν και στις παραστάσεις του ίδιου χαρακτήρα.
Τέλος, ο Pulcinella μπορούσε να βρεθεί σε τραγούδια, παραμύθια και ιστορίες για παιδιά: κοντολογής ανήκε στο ονειρικό ύφασμα της παράδοσης έτσι ώστε λίγο-λίγο γινόμασταν μύστες του αρχικού σκοπού του, του βαθύτερου μυστηρίου και εμβληματικής σημασίας.

Όλα τα παραπάνω ξεκινούσαν και κατέληγαν στο καθεαυτό κουκλοθέατρο του Pulchinella (την Guarattelle) στο οποίο εμφανίζονταν μαζί του η Teresina (η αγαπημένη του), ο Σκύλος, ο Χάρος, ο Δήμιος και άλλοι χαρακτήρες. Παιζόταν στις πλατείες Piazza del Gesù, San Domenico Maggiore, και Porta Capuana, γοητεύοντας τα παιδικά μας πρόσωπα καθώς στεκόμασταν εκεί με το στόμα μας ανοικτό, σαν για να μεταλάβουμε την Θεία Κοινωνία της ονειρικής μας Βίβλου.

Φωνή του Πουλτσινέλα:
Πουέ πουέ πουέ πουέ πουέ
Πουέρε πουέ πουέ...
Βγες έξω Τερέζα,
Βγες έξω στο μπαλκόνι σου
Γιατί θέλω να σου πω ένα τραγούδι...

Θέλω να θυμίσω ότι στο παραδοσιακό ρεπερτόριο της Guarattelle, συναντάς χαρακτήρες και σκηνές που συνδέονται με την Εβραϊκή παράδοση, την Ισπανική παράδοση, την παράδοση του ρωμαϊκού και του Ελληνικού θεάτρου. Ο όρος guarattella είναι παράφραση του όρου bagattella, (ένα τιποτένιο θέμα, μία σαχλαμάρα) που προέρχεται από τη λέξη Bagatto (ο Μάγος), που είναι ένα από τα κύρια ατού της τράπουλας Ταρό, καβαλιστικής προέλευσης, και φορέας μύθων και χαρακτηριστικών που συναντάμε και στην Guarattella.
Σαν επίλογο θα ήθελα να παραθέσω με μια συγκινητική δήλωση που ηχογράφησα από τη φωνή του τελευταίου Ναπολιτάνου guarrattellaro (φασουλοπαίκτη) της παλιάς σχολής, Nunzio Zampella, ο οποίος μας άφησε πρόωρα και που είχε στο DNA του όλα τα χρωμοσώματα της αρχαίας τέχνης του Pulcinella. Τον ρώτησα πόσο σημαντική είναι για τον κουκλοπαίκτη η χρήση της pivetta (η σφυρίκτρα με την οποία παρα(δια-)μορφώνεται η φωνή του Pulchinella και των κοιπών ευρωπαϊκών Φασουλήδων) και μου έδωσε την εξής απάντηση:

ZAMPELLA: «Είναι απαραίτητη! Η τέχνη του κουκλοπαίκτη δεν είναι εύκολη. Ο χειρισμός μπορεί να είναι απλός αλλά η εμψύχωση είναι μουσική, η κίνηση είναι μουσική. Το πιο δύσκολο είναι να εναλλάσσεις τις φωνές παραμορφώνοντας την δική σου για όλους τους χαρακτήρες και με την pivetta τη φωνή του Pulchinella. Ο κουκλοπαίκτης πρέπει να μπορεί να κάνει όλες τις φωνές: της γυναίκας, του καραμπινιέρου, του παπά, του σκύλου και του ίδιου του Χάρου. Αλλά ό,τι βλακεία κι αν λές στην παράσταση πρέπει να γίνεται ρυθμός: οι λέξεις είναι μουσική, η κίνηση είναι ρυθμός. Σε αυτό κρύβεται η δύναμη της guarattelle». (21/6/1975)

*Η κούκλα Pulcinella, που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του1620, ενέπνευσε πάνω από δέκα αντίστοιχους χαρακτήρες του Ευρωπαϊκού λαϊκού θεάτρου και διασκέδασε εκατομύρια θεατών, προσφέροντάς τους ένα χώρο ελευθερίας.

Εύχομαι σε όλους σας, στις πέντε ηπείρους, μια θαυμαστή Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου!



Roberto De Simóne
Ιταλός σκηνοθέτης και μουσικολόγος. Οι ανθρωπολογικές του εργασίες περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στο βιβλίο Fiabe campane (1993). Έχει εργαστεί σαν μουσικός και σκηνοθέτης για την Nuova compagnia di canto popolare. Από το 1981 έως το 1987 ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Teatro San Carlo στη Νάπολη και σκηνοθέτησε πολλές όπερες. Το 1998 αναγρεύτηκε μέλος της Ακαδημίας της Santa Cecilia και πήρε τον τίτλο του "Ιππότη των Γραμμάτων και Τεχνών" από τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας. Το 2003 του απονεμήθηκε το βραβείο Roberto Sanseverino.


Μετάφραση: Σ.Μαρκόπουλος
ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ
Message_2013GR.doc
(261.5 KiB) Έχει μεταφορτωθεί 315 φορές
Κουκλοθέατρο Αιούσαγια!
http://www.ayusaya.com
http://www.unimahellas.org
Άβαταρ μέλους
Στάθης Μαρκόπουλος
 
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 377
ΕΓΓΡΑΦΗ: 22 Ιαν 2013, 12:29
Τοποθεσία: ΑΘΗΝΑ
Όνομα Ομάδας-Θιάσου: ΑΓΙΟΥΣΑΓΙΑ!


Επιστροφή στο Ανακοινώσεις

ΜΕΛΗ ΣΕ ΣΥΝΔΕΣΗ

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: Google [Bot] και 17 επισκέπτες

cron